Soja deel 2: Soja en het milieu

Is soja slecht voor het milieu?
Misschien heb je wel eens gehoord dat soja slecht is voor het milieu omdat er veel bossen worden gekapt om plaats te maken voor sojaplantages. Vaak krijgen veganisten van vleeseters te horen dat ze met hun sojaproducten daarom slecht bezig zijn (hoewel je ook veganist kunt zijn zonder sojaproducten te eten). Gelukkig draag je als soja-etende veganist niet bij aan boskap en in deze blog leg ik uit hoe dat precies zit.

Ontbossing voor sojaproducten. Hoe dan?
Tegenwoordig wordt de meeste soja verbouwd in Zuid-Amerika. Omdat plantagehouders hier veel geld mee kunnen verdienen, komen er steeds meer plantages bij die soja verbouwen. Om hier ruimte voor te maken, worden vaak oerwouden gekapt, onder andere delen van het unieke Amazonegebied. Dat is niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor de mensen en dieren die daar leven. Elk jaar wordt 1 tot 2 miljoen hectare aan natuurgebied in Zuid-Amerika ontbost wat onder andere leidt tot het uitsterven van veel zeldzame planten en dieren.

1. Veehouderij vs. 2. sojaplantage
Dit gebeurt niet alleen voor sojaplantages. In de afgelopen 30 jaar waren veehouderijen de grootste veroorzaker van boskap. Meer dan 70% van de boskap was om ruimte te maken voor megastallen. Na veehouderijen is sojateelt de tweede grootste veroorzaker van boskap, wat helaas ook eigenlijk weer komt door de veeteelt.

Het overgrote deel van de soja uit Zuid-Amerika wordt namelijk verbouwd als ingrediënt voor veevoer. Alleen al om veevoer voor al het vee in Nederland te verbouwen worden elk jaar 1 miljoen voetbalvelden vol soja gebruikt. Het grootste deel van de soja voor vee komt uit Zuid-Amerika omdat dit veel goedkoper is dan soja uit bijvoorbeeld Europa. Meer dan 90% van de soja die in Zuid-Amerika verbouwd wordt wordt puur en alleen verbouwd als veevoer. Door vlees, zuivel of eieren te eten draag je dus bij aan de boskap in het Amazonegebied.

Biobrandstof van soja
De rest van de soja wordt voor het grootste deel gebruikt als biobrandstof (een geschatte 6-7%). Uiteindelijk wordt dus maar zo’n 3-4% van de sojateelt in Zuid-Amerika gebruikt voor zogenaamde ‘sojaproducten’. Voor een vlees-hamburger is er 5 keer zo veel soja nodig als voor een sojaburger, dus als je minder soja wilt gebruiken kun je dus beter vleesvervangers en zuivelvervangers nemen.

Nederland en Europa doet niet mee
Daar komt nog bij dat in Nederland en in het grootste deel van Europa vleesvervangers en melkvervangers niet gemaakt zijn van soja uit boskap-gebied. Bijna alle soja in Zuid-Amerika is namelijk genetisch gemodificeerde soja en dat wordt in Europa eigenlijk alleen gebruikt als veevoer. Die overige 3-4% soja uit Zuid-Amerika gaat daarom voornamelijk naar de Verenigde Staten en een paar andere landen waar genetisch gemodificeerde soja wel gebruikt wordt in producten voor mensen.

In Nederland en de rest van Europa is het wel toegestaan om producten te maken van genetisch gemodificeerde soja (of andere GMO gewassen), maar dan is het wettelijk verplicht om op de verpakking te vermelden dat het product GMO soja bevat. Omdat producenten weten dat genetische modificatie niet bepaald populair is in Europa, zijn hier eigenlijk geen producten met GMO soja te krijgen.

Pure en eerlijke soja & het milieu
Er zijn op het moment in Nederland geen vleesvervangers of plantaardige melk van genetisch gemanipuleerde soja te koop, dus door die te kopen draag je niet bij aan boskap in Zuid-Amerika. Daarnaast werken veel merken van sojaproducten ook met duurzaamheidscertificaten en zijn ze transparant over waar hun soja vandaan komt (bij Alpro bijvoorbeeld voornamelijk uit Canada en de EU). Je kunt dus met een gerust hart sojaproducten eten in Nederland zonder je druk te maken over de milieu-impact.

Nog niet uitgelezen?

• Op de site van de NVV vind je nog veel meer actuele artikelen over Soja